Wszystkie wpisy, których autorem jest autor

Certyfikacja turystyki zrównoważonej – dlaczego jest nam potrzebna? 

Koncepcja wdrożenia w Polsce nowego, kompleksowego systemu certyfikacji turystyki zrównoważonej w środowisku wiejskim jest uzasadniona, a wręcz pożądana. Takie wnioski płyną z opracowania „Rozpoznanie uwarunkowań tworzenia systemu certyfikacji turystyki zrównoważonej w środowisku wiejskim”, przygotowanego przez Instytut na rzecz Ekorozwoju na zlecenie Ministerstwa Sportu i Turystyki.

Certyfikaty w turystyce nie są nowym zagadnieniem. Szczególnie popularne są w Europie, która dominuje w świecie liczbą rozlicznych certyfikatów turystycznych. Szacuje się, że w roku 2011 istniało m.in. około 40 programów ekoetykietowania (ecolabeling) przeznaczonych wyłącznie dla hoteli. Świadczy to o dużym zainteresowaniu branży turystycznej systemami potwierdzającymi spełnienie określonych wymagań. Modelowym przykładem ekocertyfikacji jest szwedzki system Naturens Bästa.

Systemy jakości w turystyce wiejskiej w Polsce ograniczają się obecnie do dobrowolnego systemu kategoryzacji obiektów noclegowych prowadzonego przez Polską Federację Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwa Gościnne”. W ocenie autorów opracowania wymaga on jednak rozszerzenia. Na rynku widoczna jest też potrzeba uporządkowania funkcjonujących na nim sposobów certyfikowania produktów turystycznych w kierunku potwierdzania ich jakości ekologicznej.

Co daje certyfikat? Dla branży turystycznej jest wskaźnikiem pewnego poziomu jakościowego spodziewanej usługi. Zarządzanie jakością w turystyce jest bowiem procesem bardzo złożonym i skomplikowanym, inaczej niż ma to miejsce np. w przemyśle. Wynika to z usługowego charakteru turystyki i jej bezpośredniego uzależnieniem od czynnika ludzkiego, którego nie da się ustandaryzować. Certyfikat jest elementem budowania zaufania i wiarygodności biznesowej, może być też metodą wykazania się otwartością na nowe wyzwania.

Jednocześnie pojęcie jakości funkcjonuje tylko i wyłącznie w umyśle turysty i stanowi jego własne odczucie stopnia satysfakcji i zadowolenia z zaspokojenia konkretnych potrzeb. Narzędziem, które wpływa na spełnienie oczekiwań klienta może być certyfikat – wyniki badań prowadzonych przez Instytut na rzecz Ekorozwoju wśród gości obiektów agroturystycznych (2014) pokazują, że dla ponad połowy respondentów posiadany przez obiekt turystyczny ekocertyfikat ma znaczenie podczas wyboru miejsca wypoczynku.

Rozumienie przez turystów produktu turystycznego jest jednak zwykle ograniczone do zakresu usług świadczonych bezpośrednio. Elementy takie, jak środowisko przyrodnicze, kulturalne i społeczne oraz ich uniwersalne bogactwo nie znajdują jeszcze pełnego odzwierciedlenia w certyfikatach turystycznych. Zaproponowana przez InE koncepcja certyfikatu zakłada rozszerzenie oceny o zasady zrównoważonego rozwoju, odnoszące się do ogółu przyrodniczych, gospodarczych i społecznych dziedzin życia. System certyfikacji winien nie tylko odpowiadać na zapotrzebowanie turystów, ale w szerszej perspektywie wpływać na utrzymanie i poprawę stanu różnorodności biologicznej.

W ocenie samej branży system certyfikacji turystyki zrównoważonej w środowisku wiejskim jest potrzebny. Takiego zdania jest 70% uczestników badania InE wśród właścicieli obiektów agroturystycznych. Istotne jest zapewnienie ciągłości funkcjonowania ekocertyfikatu. Łączy się to nieodzownie z posiadaniem sprzymierzeńców dla takiej procedury wśród organizatorów i turystów. Ekocertyfikacja w turystyce powinna także mobilizować do aktywnych działań na rzecz ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, podnoszenia poziomu świadomości ekologicznej wśród mieszkańców, a także integracji różnych środowisk, szczególnie ochrony przyrody i turystyki.

Aby utworzyć system certyfikacji turystyki zrównoważonej należy przeprowadzić  analizy i badania. Niezwykle ważny jest udział społeczny przy podjęciu decyzji.  Fundacja Instytut na rzecz Ekorozwoju realizuje  obecnie projekt  „Agroturystyka przyjazna Naturze 2000”, który jest dofinansowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Ministerstwo Sportu i Turystyki. Projekt polega na przeprowadzeniu cyklu szkoleń dla liderów regionalnych (przedstawicieli stowarzyszeń  agroturystycznych, organizatorów turystki wiejskiej). Szkolenia prowadzone są  pod okiem specjalistów ds. przyrody, promocji, turystyki. Celem tych szkoleń jest m.in. zdobycie sprzymierzeńców koncepcji ekoznaków w agroturystyce.

Serdecznie zapraszamy do pobrania opracowania  „Rozpoznanie uwarunkowań tworzenia systemu certyfikacji turystyki zrównoważonej w środowisku wiejskim” autorstwa: Jolanty Kamienieckiej, Magdaleny Ragus i Patrycji Manthey, które już wkrótce będzie dostępne w zakładce PUBLIKACJE.okladkaekspertyzycertyfikacjaturystykizrównoważonej

Nie tylko łóżko i posiłek – Środowisko nr 11/2014

Komunikat 23

Serdecznie zachęcamy do zapoznania się z listopadowym wydaniem miesięcznika Środowisko.

W nowym numerze znajdziecie Państwo relację ze szkolenia ogólnopolskiego PROMOCJA OFERT TURYSTYKI PRZYRODNICZEJ i NATURY 2000, które odbyło się w Urszulinie, pod koniec września. Szkolenie zrealizowano w ramach projektu Agroturystyka przyjazna Naturze 2000. Promocja turystyki przyrodniczej, certyfikaty ekoturystyczne, korzystanie z portalu „Natura 2000 a turystyka” to tylko kilka z wielu tematów podjętych podczas spotkania.

Z pełnym tekstem artykułu można zapoznać się klikając w poniższego linka:

Nie tylko łóżko i posiłek – Aldona Zyśk

W najnowszym numerze znajdziecie Państwo także artykuły na temat międzynarodowych Targach POLEKO 2014, rozproszonych źródłach energii czy modzie na drewno.

Zachęcamy do lektury!

(PM)

Konkurs – W poszukiwaniu Natury

Aktualnie trwa konkurs dla studentów „W poszukiwaniu Natury 2000” organizowany przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska. Jego celem jest budowanie świadomości ekologicznej oraz zachęcenie do pogłębiania wiedzy na temat obszarów Natura 2000 w Polsce.

Konkurs skierowany jest przede wszystkim do studentów dziennikarstwa oraz nauk przyrodniczych. Każdy, kto interesuje się ochroną przyrody i chciałby sprawdzić swój warsztat pisarski – jedynym warunkiem jest studiowanie na uczelni wyższej – może zgłosić pracę. Zadaniem konkursowym jest przygotowanie materiału promującego ideę ochrony przyrody w ramach Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Artykuły powinny zawierać od 3 do 5 tysięcy znaków ze spacjami, natomiast materiał audiowizualny trwać ma maksymalnie 5 minut.

Prace można zgłaszać do 30 listopada 2014 r.

Więcej na: www.gdos.gov.pl

(PM)

Kierunek Puszcza Białowieska

Komunikat 22

Puszcza Białowieska to jedno z najpiękniejszych i najcenniejszych pod względem różnorodności biologicznej miejsc w Polsce. Potrzeba ochrony i odpowiedzialnego udostępniania turystom tego obszaru doprowadziła do powstania najstarszego w Polsce parku narodowego – Białowieskiego Parku Narodowego. Puszcza od dawna ma swoich wielbicieli, jednak możliwość dojazdu transportem zbiorowym do tego wyjątkowego zakątka jest ograniczona.

W dokumencie pn. „Analiza dostępności komunikacyjnej regionu Puszczy Białowieskiej”, który został przygotowany, na zlecenie Powiatu Hajnowskiego, przez konsorcjum, w skład którego weszły Zespół Doradców Gospodarczych TOR oraz Ekoton zawarto takie postulaty jak:

  • reaktywacja przewozów na linii kolejowej Hajnówka – Białowieża,
  • dążenie do podniesienia prędkości na linii Hajnówka – Siedlce,
  • zwiększenie liczby połączeń autobusowych.

Linia do Białowieży ze względu na swoje walory krajobrazowe mogłaby stać się markowym produktem turystycznym. Stanowi ona szansę dla regionu Puszczy Białowieskiej na zwiększenie możliwości pozyskanie turystów, co nie bez znaczenia jest dla działających tam gospodarstw agroturystycznych i rozwoju lokalnej gospodarki.

Więcej o inicjatywie na: www.zdgtor.pl

(PM)

Bioróżnorodność zagrożona

Stałe zmniejszanie się bioróżnorodności dotyczy całego świata, dlatego też działania podejmowane na rzecz jej ochrony muszą mieć zasięg globalny. Taki zasięg ma podpisana w czasie Konferencji ONZ „Środowisko i Rozwój” czyli tzw. Szczytu Ziemi konwencja o różnorodności biologicznej, sporządzona w Rio de Janeiro 5 czerwca 1992 r. Było to na owe czasy nie tylko nowoczesne, ale wręcz rewolucyjne podejście do ochrony przyrody. Konwencja chroni bowiem nie tylko tzw. dziką przyrodę, ale także rośliny i zwierzęta od dawna wykorzystywane przez człowieka oraz wszystkie formy życia i środowiska do tej pory niebudzące zainteresowania specjalistów.

Konwencja nakłada na państwa, które do niej przystąpiły, a więc i na Polskę, szereg zobowiązań dotyczących m.in. ochrony in situ – poprzez tworzenie obszarów chronionych. Zaleca też tworzenie warunków na rzecz ochrony najbardziej zagrożonych gatunków ex situ, czyli poza miejscami ich naturalnego występowania. Konwencja uznaje też, że bardzo ważna jest edukacja, bez której niemożliwe są zmiany sposobu myślenia i działania społeczeństwa. Nie może to jednak być edukacja akcyjna np. z okazji dnia czy roku bioróżnorodności, ale systematyczne działania. Jednym z najlepszych sposobów edukacji jest pokazywanie dobrych przykładów w zakresie współistnienia przyrody i cywilizacji. Prezentowanie ewidentnych strat wywołanych ludzką zachłannością i nieodpowiedzialnością.

Z ekorozwojem łączy się też ekonomia zajmująca się np. badaniem optymalnego rozłożenia w czasie pozyskiwania odnawialnych bądź wyczerpywalnych zasobów naturalnych lub badaniem optymalnych warunków wykorzystania zasobów środowiskowych z punktu widzenia rekreacji i czasu wolnego czy też ze względu na walory estetyczno-psychologiczne.

Dla ochrony różnorodności biologicznej niezwykle ważne jest ekorozwojowe ograniczanie naszej chciwości na wykorzystywanie zasobów przyrody, tym bardziej że od kilkudziesięciu lat następuje niezwykłe przyspieszenie utraty różnorodności biologicznej, a przyczyną jest działalność człowieka.

Jednym z najistotniejszych powodów wymierania gatunków jest niszczenie środowisk ich życia. W pogoni za zyskiem człowiek przekształca lasy, zbiorniki wodne w pola uprawne i tereny zabudowane. Stale zmniejsza się powierzchnia leśna, a rośnie powierzchnia upraw soi, kukurydzy i innych często niestety genetycznie modyfikowanych roślin. Wciąż rośnie powierzchnia zajmowana przez miasta, drogi i inne inwestycje, często kosztem rosnącej tam wcześniej różnorodności biologicznej. Również postępująca intensyfikacja rolnictwa stanowi ogromne zagrożenie dla rodzimej bioróżnorodności. Polskie rolnictwo – rezerwuar bioróżnorodności z zadrzewieniami śródpolnymi, miedzami, niewielkimi zbiornikami wodnymi zmienia się niestety na wielkoobszarowe, eliminujące wiele gatunków roślin, owadów, ptaków gryzoni.

Rodzimej bioróżnorodności zagrażają też gatunki obce szczególnie te inwazyjne, roznoszą choroby, konkurujące o bazę pokarmową i przestrzeń życiową. Inwazyjne gatunki obce uważane są za jeden z kilku najważniejszych problemów środowiskowych Europy.

Problemem, który dotyczy całego świata są też zmiany klimatu. Różnorodność biologiczna ginie na skutek susz, powodzi i innych zjawisk wywołanych ocieplaniem się klimatu. Zmienia się zasięg występowania wielu organizmów, inne nie są w stanie zaadaptować do zmieniających się warunków. Zdaniem wielu naukowców, z końcem XXI wieku zmiany klimatu i ich oddziaływania mogą okazać się głównym czynnikiem utraty różnorodności biologicznej w skali globalnej.

Do środowiska trafia też wiele różnorakich zanieczyszczeń wpływających na stan bioróżnorodności. Te i wiele innych zagrożeń w bardzo różnym stopniu wpływa na bioróżnorodność, niektóre ekosystemy dość dobrze radzą sobie z wieloma zagrożeniami inne, niestety często bezpowrotnie, giną. Czerwone księgi w wielu krajach zawierają wiele przykładów gatunków zagrożonych lub wymarłych.

Więcej informacji na ten temat znajduje się w broszurach przygotowanych przez Annę Kalinowską i Witolda Lenarta „Zrównoważony rozwój a ochrona różnorodności biologicznej” i przez Franciszka Jackla „Zagrożenia dla różnorodności biologicznej” wydanych przez Instytut na rzecz Ekorozwoju w ramach serii „Przyroda – Obywatele – Rozwój”.

 

Projekt „Zrównoważony rozwój wsparciem ochrony różnorodności biologicznej (seria broszur)”, w ramach którego wydana zostanie seria broszur pt. „Przyroda – Obywatele – Rozwój” uzyskał dofinansowanie ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach programu priorytetowego „Edukacja ekologiczna”.

Broszury zostaną przygotowane przez grono ekspertów związanych z Instytutem na rzecz Ekorozwoju.

 

Suwalski Park Krajobrazowy wśród 7 NOWYCH CUDÓW POLSKI

Komunikat 21

Czwarta edycja plebiscytu National Geographic na 7 NOWYCH CUDÓW POLSKI dobiegła końca, a głosy zostały podliczone.

Z radością informujemy, że Suwalski Park Krajobrazowy, który wchodzi w sieć obszarów Natura 2000 jako Ostoja Suwalska, stał się NOWYM CUDEM POLSKI. Łącznie oddano na Park ponad 22 tys. głosów, co uplasowało go na drugiej pozycji pośród szesnastu nominacji.

Serdecznie gratulujemy!

Kompletna lista laureatów plebiscytu na www.7cudow.national-geographic.pl

(PM)

Konkurs „Od agroturystyki do turystyki wiejskiej”

Komunikat 20

Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Warszawie zaprasza na 22 października 2014 r. na konferencję „Sukcesy i problemy turystyki wiejskiej na Mazowszu”.

Konferencja adresowana jest do właścicieli gospodarstw agroturystycznych i obiektów turystyki wiejskiej, stowarzyszeń, instytucji wspierających rozwój turystyki wiejskiej, doradców rolniczych i innych osób zainteresowanych tematyką agroturystyki i turystyki wiejskiej.

Podczas konferencji nastąpi uroczyste podsumowanie konkursu „Od agroturystyki do turystyki wiejskiej”. Z przyjemnością zawiadamiamy, że gospodarstwo agroturystyczne Państwa Kowalczyk z Sieciechowa zajęło w konkursie II miejsce.

Cieszymy się tym szczególniej, że Państwo Kowalczyk należą do grona uczestników projektu „Agroturystyka przyjazna Naturze 2000 – cykl szkoleń” realizowanego przez Instytut na rzecz Ekorozwoju.

Serdecznie gratulujemy!

Więcej informacji na temat wydarzenia na www.modr.mazowsze.pl

(PM)

 

„Inicjatywy Obywatelskie dla Środowiska” – nowy program NFOŚiGW

Komunikat 19

Ministerstwo Środowiska oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej uruchamiają nową ofertę finansową skierowaną do społeczności lokalnych. Celem programu „Inicjatywy Obywatelskie dla Środowiska” jest poprawa stanu środowiska naturalnego poprzez angażowanie mieszkańców w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju ich regionu.

Nowość w ofercie funduszu to otwarcie na ciekawe, wyjątkowe pomysły wnioskodawców. Fundusz starał się maksymalnie zmniejszyć formalne ograniczenia dotyczące sposobu zgłaszanych inicjatyw – podkreśla minister środowiska Maciej Grabowski.

Nowy program odpowiada na potrzebę rozwoju aktywności społeczeństwa obywatelskiego oraz wzmocnienia zaangażowania pozarządowych organizacji ekologicznych w podnoszeniu świadomości ekologicznej. Inicjatywa skierowana jest do osób indywidualnych, grup nieformalnych oraz stowarzyszeń (np. koła gospodyń czy koła przyjaciół wsi /miasteczek).

Przykładowe działania, na które będzie można uzyskać wsparcie to: rozwój parków miejskich, rekultywacja obszarów zniszczonych przez człowieka czy budowa lub modernizacja małej infrastruktury turystycznej. Na realizację programu przeznaczono 5 mln zł. Wnioski będzie można składać od 7 listopada br.

Więcej informacji na temat programu Inicjatywy Obywatelskie dla Środowiska na stronie:
www.mos.gov.pl/artykul/7_aktualnosci/23514_inicjatywy_obywatelskie_dla_srodowiska_nowy_program_nfosigw.html

Zachęcamy również do zapoznania się z nowymi Programami Wsparcia Inwestycji NFOŚiGW na lata 2015-2020:
www.mos.gov.pl/artykul/7_aktualnosci/23482_nowy_program_wsparcia_inwestycji_nfosigw_na_lata_2015_2020.html

(PM, źródło: http://www.mos.gov.pl)


Szkolenie ogólnopolskie – promocja ofert turystyki przyrodniczej i Natury 2000

Komunikat 18

 

Ścieżka przyrodniczo - historyczna "Obóz Powstańczy" (foto. P. Manthey)

W dniach 22-24 września 2014 r. w Urszulinie na Polesiu odbyło się w ramach projektu „Agroturystyka przyjazna Naturze 2000” szkolenie ogólnopolskie.

Tematem przewodnim spotkania była promocja ofert turystyki przyrodniczej i Natury 2000.

Przedstawiciele stowarzyszeń agroturystycznych i organizatorzy turystyki na wsi mieli możliwość skorzystania z cyklu tematycznych wykładów i warsztatów.

Odbyły się również wyjazdy studyjne:

Przyroda o świcie
Trasy przyrodnicze w praktyce
Piękno flory i fauny
Przyroda uczy najpiękniej – jak pokazywać przyrodę dzieciom i młodzieży?
Przyroda nocą

 

W szkoleniu wzięło udział ok 80 osób z całej Polski. Kolejnym etapem projektu jest dalsza praca nad przygotowaniem ofert turystyki przyrodniczej i opracowanie właściwych opisów walorów przyrodniczych.

 

Więcej informacji o projekcie TUTAJ

 

Szkolenie zostało zrealizowane przez Instytut na rzecz Ekorozwoju przy współpracy
z Polską Federacją Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwa Gościnne”
dzięki wsparciu finansowym:
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

(PM)

Rzecznik ekorozwoju – „Eko i My” wrzesień 2014

Komunikat 17

Wszystkim, którzy choć trochę interesują się ekorozwojem z pewnością znane jest nazwisko prof. Stefana Kozłowskiego. W siódmą rocznicę śmierci oddajmy cześć jego oddaniu i wytrwałemu działaniu na rzecz rozwoju człowieka, który nie jest możliwy bez poszanowania środowiska naturalnego.

Gorąco polecamy artykuł Krzysztofa Wojciechowskiego „Rzecznik ekorozwoju”, który opublikowany został w poradniku ekologicznym „Eko i My”.

Zachęcamy również do zapoznania się z całym wrześniowym numerem poradnika!

 

Artykuł do pobrania: K. Wojciechowski, Rzecznik ekorozwoju, „Eko i My”, wrzesień 2014

 

(PM)