Pod koniec 2008 r. Komisja Europejska przygotowała Komunikat pt. „Śródokresowa ocena wykonania wspólnotowego planu działania na rzecz różnorodności biologicznej”. Zawiera on ocenę tego, co się udało osiągnąć. Całościowy wydźwięk oceny nie jest zadawalający, bo takim być nie może.
Utworzenie sieci Natura 2000 jest jednym z najważniejszych elementów wspólnotowej polityki ochrony bioróżnorodności. Polityka ta została określona w 2006 roku w Komunikacie Komisji Europejskiej „Zatrzymanie procesu utraty różnorodności biologicznej do roku 2010 i w przyszłości. Utrzymanie usług ekosystemowych na rzecz dobrobytu człowieka”[1].
Pod koniec 2008 roku Komisja przygotowała kolejny Komunikat zatytułowany „Śródokresowa ocena wykonania wspólnotowego planu działania na rzecz różnorodności biologicznej”[2] Zawiera on ocenę tego, co się udało osiągnąć. Całościowy wydźwięk oceny nie jest zadawalający, bo takim być nie może. Komisja stwierdza, że osiągnięcie założonego celu, jakim było powstrzymanie procesów zanikania bioróżnorodności „jest bardzo mało prawdopodobne”.
Wyniki oceny wpływu dyrektywy siedliskowej wskazują, że nieodpowiedni stan zachowania dotyczy 50% gatunków i około 80%siedlisk ważnych z punktu widzenia ochrony przyrody europejskiej. Około 40%gatunków ptaków europejskich nie osiągnęło odpowiedniego stanu zachowania
Obraz ten, zapewne niepokojący, Komisja próbuje w swym Komunikacie poprawić przytaczając wyniki badań, które wskazują na pojawienie się tendencji pozytywnych. Jednakże o ile w Europie dadzą się odnotować oznaki pozytywne, to w skali świata stan zachowania bioróżnorodności przedstawia się dalej dość dramatycznie. Wyniki badania „The economics of ecosystems and biodiversity” (TEEB)[3] wskazują, że w przypadku niepodejmowania żadnych działań zaradczych obecne tempo utraty różnorodności biologicznej i funkcji ekosystemu utrzyma się, a nawet wzrośnie. Do roku 2050 nastąpi utrata dalszych 11% obszarów naturalnych, które istniały jeszcze w 2000 r. Sposób użytkowania niemal 40% gruntów rolnych może się zmienić z mało intensywnego, niewywierającego dużego wpływu na przyrodę, na intensywny. Szacuje się, że do 2030 r. ok. 60% raf koralowych może zniknąć z powodu działalności połowowej, zanieczyszczenia, chorób, inwazyjnych gatunków obcych i blaknięcia koralowców wywołanego zmianami klimatu. Taka utrata różnorodności biologicznej i ekosystemów stanowi zagrożenie dla naszej planety, gospodarki światowej i społeczności ludzkich. Przy założeniu, że nie zostaną podjęte żadne działania zaradcze, to szacuje się iż do 2050 r. roczna utrata światowego PKB w związku z zanikaniem funkcji ekosystemu sięgnie 6%.
Komisja próbuje podsumować w Komunikacie to, co się udało osiągnąć w Unii Europejskiej i wśród wymienianych działań na pierwszym miejscu wymienia się powstawanie sieci Natura 2000. Jej pełne wyznaczenie w odniesieniu do obszarów lądowych planowane jest na rok 2010. Jako cele wymagające dalszych działań wymienia się stworzenie sieci morskiej obszarów chronionych Natura 2000 i konieczne podniesienie efektywności zarządzania obszarami objętymi siecią.
Komunikat skierowany jest do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno Społecznego i Komitetu Regionów. Należy oczekiwać, że wymienione Komitety i Parlament przygotują opinie i stanowiska w sprawie ochrony bioróżnorodności w krajach członkowskich Unii, jak i na całym świecie. Duże europejskie organizacje ekologiczne z pewnością będą przedstawiały Komisji swój krytyczny punkt widzenia i zapewne odniosą się krytycznie do oceny jaką przedstawiła Komisja stwierdzając, że osiągnięcie celów ochrony bioróżnorodności „jest bardzo mało prawdopodobne”. Warto zajrzeć do Komunikatu Komisji i do raportu TEEB i poznać informacje.