Poszerzenie sieci Natura 2000 – długo oczekiwana decyzja Komisji Europejskiej

Natura 2000 a turystyka > Aktualności > W Naturze 2000 > Poszerzenie sieci Natura 2000 – długo oczekiwana decyzja Komisji Europejskiej

W dniu 10 stycznia Janez Potočnik, unijny Komisarz ds. środowiska ogłosił podjęcie przez Komisję Europejską decyzji o rozszerzeniu Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 o kolejne tzw. „siedliskowe” obszary Natura 2000 w obrębie 6 z 9 obszarów biogeograficznych UE (alpejskiego, atlantyckiego, borealnego, kontynentalnego, panońskiego i śródziemnomorskiego), położone na terenie piętnastu państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym Polski. Dodano 739 nowych obszarów, które Komisja Europejska uznała oficjalnie za „tereny mające znaczenie dla Wspólnoty” – ich łączna powierzchnia równa jest prawie 27 tys. kilometrów kwadratowych. Ponad połowa to obszary morskie (ponad 17,5 tys. km²), głównie we Francji, w Danii i w Hiszpanii. Duża część dodanych obszarów to obszary z Polski – 459 nowych obszarów o powierzchni 8,9 tys. km², w tym szereg ważnych jezior i dolin rzecznych oraz lasów. W ramach tej decyzji zmieniono też zasięg wielu wcześniej zatwierdzonych obszarów (powiększono lub zmniejszono) – dotyczy to m.in. Polski (77 obszarów).

W wyniku tej decyzji mamy więc obecnie na terenie Polski 823 specjalne obszary ochrony siedlisk (obszary „siedliskowe”) zatwierdzone decyzją Komisji Europejskiej – obejmują one łącznie ok. 11% powierzchni lądowej Polski. Ponadto w obrębie sieci Natura 2000 w Polsce znajduje się 141 obszarów specjalnej ochrony ptaków, powołanych rozporządzeniami Ministra Środowiska, które zajmują 15,6% powierzchni lądowej Polski. Łącznie sieć Natura 2000 obejmuje 19,7% powierzchni lądowej naszego kraju.

Podkreśla się, że w ramach obecnego poszerzenia sieci Natura 2000 włączono do niej wiele bardzo cennych terenów. Np. wśród nowych obszarów morskich znalazło się m.in ujście Loary we Francji w regionie Atlantyku o powierzchni
680 km², w którym występują cenne rafy koralowe zimnych wód oraz piaszczyste wybrzeża. Obszar ten stanowi obszar dojrzewania młodych ryb oraz ważny obszar odpoczynku dla gatunków daleko migrujących, np. łososia atlantyckiego Salmo salar oraz alozy Alosa alosa. Również Dania dodała do sieci Natura 2000 duże obszary morskie, w tym Sydlige Nordsø, gdzie chroni się morświna Phocoena phocoena. Wkład Hiszpanii w sieć morską stanowi El Cachucho – rozległe wybrzeże i góra podwodna na Morzu Kantabryjskim przy północnym wybrzeżu Hiszpanii. Występuje tam wyjątkowa różnorodność życia morskiego, w tym szereg odkrytych niedawno ogromnych gąbek.

Powiększenie sieci zwiększy także ochronę wielu cennych siedlisk lądowych, począwszy od górskich lasów bukowych i bogatych w różne gatunki kwiatów łąk w Czechach, a skończywszy na wielkich jeziorach i mokradłach w Polsce. Te siedliska stanowią ważne schronienie dla wielu z najrzadszych i najbardziej zagrożonych gatunków w Europie, np. wydry Lutra lutra, żółwia błotnego Emys orbicularis oraz bardzo rzadkiego modraszka teleius Maculinea teleius.

Nowe obszary chronione są bardzo zróżnicowane pod względem zarówno przyrodniczym, jak i krajobrazowym: obejmują m.in. bogate w kwiaty łąki, lasy, systemy jaskiń, a nawet laguny.

Trzeba podkreślić, że decyzja KE odnosiła się jedynie do tych obszarów „siedliskowych”, które państwa członkowskie UE oficjalnie zaproponowały przed 31 października 2009 r., przesyłając do KE wszelkie niezbędne do podjęcia tej decyzji materiały na ich temat.

Źródła: