Wycofanie skarg z Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości

Natura 2000 a turystyka > Aktualności > W Naturze 2000 > Wycofanie skarg z Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości

W dniu 14 kwietnia 2009 r. Komisarz UE ds. środowiska Stavros Dimas poinformował, że Komisja Europejska kończy postępowanie przeciwko Polsce w dwóch sprawach dotyczących ochrony przyrody. Pierwsza dotyczyła doliny Rospudy, druga – zakończenia wyznaczania w Polsce sieci obszarów specjalnej ochrony ptaków.

Komisja kończy postępowania w dwóch ważnych sprawach dotyczących ochrony przyrody skierowanych przeciwko Polsce

W dniu 14 kwietnia 2009 r. Komisarz UE ds. środowiska Stavros Dimas poinformował, że Komisja Europejska kończy postępowanie przeciwko Polsce w dwóch sprawach dotyczących ochrony przyrody. Pierwsza dotycząca doliny Rospudy, została już wycofana z Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, bo Polska ostatecznie zmieniła trasę budowy obwodnicy Augustowa, która ma omijać dolinę Rospudy. Druga – wiążąca się z zakończeniem wyznaczania w Polsce sieci obszarów specjalnej ochrony ptaków, jest właśnie zamykana.

Komisarz S. Dimas stwierdził, że cieszy się, iż władze Polski zdecydowały się na zmianę trasy obwodnicy Augustowa – działanie takie oznacza wg niego nie tylko respektowanie wspólnotowego prawa ochrony środowiska, lecz również zapewni ochronę jednego z najcenniejszych siedlisk przyrodniczych w Europie. Podkreślił też, że Polsce należą się również wyrazy uznania w związku z zakończeniem wyznaczania sieci obszarów specjalnej ochrony ptaków.


Dolina Rospudy:

Komisja Europejska skierowała sprawę przeciwko Polsce do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości gdyż uznała iż wystąpiło duże zagrożenie dla obszaru Natura 2000 w wyniku planowanej budowy obwodnicy Augustowa przez dolinę rzeki Rospudy– decyzja Komisji została podjęta po wydaniu w lutym w 2007 r. przez władze polskie zgody na budowę tej drogi. Komisja wnioskowała o wydanie zakazu kontynuowania prac, prace zostały wstrzymane.

Dolina Rospudy stanowi ważny przyrodniczo obszar, została uznana za obszar specjalnej ochrony ptaków (OSO), a obecnie znajduje się również w wykazie terenów mających znaczenie dla Wspólnoty, a więc specjalnych obszarów ochrony siedlisk (SOO). Dolina ta stanowi mozaikę niezniszczonych siedlisk położonych na terenie jednej z największych i najlepiej zachowanych puszcz pierwotnych w Europie Środkowej oraz niezmienionych przez człowieka obszarów podmokłych.

Wycofanie skargi przeciwko Polsce w sprawie doliny Rospudy było możliwe dzięki zmianie podejścia władz polskich do tej sprawy na przełomie 2007 i 2008 r. Wiosną 2008 r. Ministerstwo Środowiska zorganizowało okrągły stół, który zgromadził wszystkie strony sporu, w celu oceny alternatywnych wariantów budowy drogi, które umożliwiłyby ochronę cennych przyrodniczo obszarów. W wyniku tych prac wykonana została nowa ocena oddziaływania na środowisko tej inwestycji i na jej podstawie zmienione zostały wcześniejsze decyzje co do przebiegu tej drogi. W dniu 24 marca 2009 r. władze Polski ogłosiły, że wybrano nową trasę obwodnicy, tzw. wariant przez Raczki, położoną poza obszarami Natura 2000. W związku z tą decyzją Komisja Europejska zdecydowała o zakończeniu postępowania.

Za wskazaniem wariantu przebiegu obwodnicy przez miejscowość Raczki przesądziły aspekty społeczne i ekonomiczne oraz brak kolizji z chronioną prawem europejskim częścią doliny Rospudy. Wariant ten w analizie wielokryterialnej okazał się wariantem optymalnym dla ludzi i najmniej uciążliwym dla środowiska naturalnego. Zaproponowana trasa przez Raczki jest tańsza niż pozostałe warianty – m.in. budowa tunelu i wariantu „Chodorki” – i nieznacznie (jedynie o 2 km) dłuższa niż trasa, która miała przebiegać przez dolinę.


Obszary ”ptasie”:

Spór pomiędzy Polską i Komisją Europejską w sprawie wyznaczenia obszarów „ptasich” (obszarów specjalnej ochrony ptaków) trwał kilka lat. Polska była zobowiązana do wyznaczenia obszarów „ptasich” do 1 maja 2004 r., a więc przed wejściem do Unii Europejskiej. Tak się jednak nie stało. Pierwsze obszary „ptasie” (72) ustanowione zostały dopiero w lipcu 2004 r., nie obejmowały one jednak wszystkich wyznaczonych w Polsce obszarów ważnych dla ptaków o randze europejskiej. Komisja Europejska upominała władze Polski w tej sprawie kilkakrotnie. W grudniu 2006 r. wystosowane zostało ostateczne pisemne ostrzeżenie – dopiero po jego otrzymaniu władze Polski podjęły kroki niezbędne do wyznaczenia wszystkich ważnych z ornitologicznego punktu widzenia obszarów określonych jako OSO. We wrześniu 2007 r. zwiększono liczbę tych obszarów do 124, ale lista obszarów „ptasich” w dalszym ciągu nie spełniała oczekiwań Komisji. W sprawie obszarów „ptasich” Komisja złożyła więc w grudniu 2007 r. skargę do Trybunału Sprawiedliwości – za brak 15 obszarów i za zbyt małe powierzchnie kilku innych. Dopiero w październiku 2008 r. wydane zostało rozporządzenie zwiększające liczbę obszarów do 141 i powiększające powierzchnię niektórych wcześniej powołanych obszarów. Dopiero ten wykaz obszarów został uznany przez Komisję Europejską jako wystarczający dla ochrony siedlisk zagrożonych gatunków ptaków i dlatego Komisja zadecydowała o zamknięciu sprawy i wycofaniu jej z Trybunału.