Pętla Żuławska obejmuje niezwykle atrakcyjny obszar wodny oraz wyjątkowe i zróżnicowane środowisko przyrodnicze i kulturowe, unikalne w skali europejskiej. Ten liczący ponad 300 km szlak wodny łączy Zatokę Gdańską i Szlak Po Wodach Gdańska z Zalewem Wiślanym i Elbląskim Węzłem Wodnym.
Nazwa i lokalizacja przedsięwzięcia
Projekt „Pętla Żuławska – rozwój turystyki wodnej”
Żuławy i Zalew Wiślany wraz z Mierzeją Wiślaną
Lider: Województwo Pomorskie
ul. Okopowa 21/27,
80-810 Gdańsk
Historia i struktura działalności
„Pętla Żuławska – rozwój turystyki wodnej” to projekt ponadregionalny zakładający kompleksowy rozwój turystyki wodnej w obszarze Delty Wisły i Zalewu Wiślanego. Obszar objęty projektem to teren Żuław i Zalewu Wiślanego wraz z Mierzeją Wiślaną. Bierze w nim udział 18 partnerów z dwóch województw: pomorskiego i warmińsko – mazurskiego. Projekt obejmuje obszar 15 gmin o powierzchni 214,2 tys. km2.
Projekt realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na lata 2007-2013 Działanie 6.4 „Inwestycje w projekty turystyczne o znaczeniu ponadregionalnym”. Całkowita wartość projektu wynosi 83,6 mln zł, z czego maksymalny poziom dotacji unijnej wynosi 50,1 mln zł. Realizacja wspomnianego projektu przewidziana jest na lata 2009-2011.
Walory przyrodnicze
Pętla Żuławska obejmuje niezwykle atrakcyjny obszar wodny oraz wyjątkowe i zróżnicowane środowisko przyrodnicze i kulturowe, unikalne w skali europejskiej. Ten liczący ponad 300 km szlak wodny łączy Zatokę Gdańską i Szlak Po Wodach Gdańska z Zalewem Wiślanym i Elbląskim Węzłem Wodnym. Pętlę można opłynąć Wisłą, Szkarpawą i Nogatem. Pozostałe ważniejsze drogi wodne to Wisła Królewiecka, Tuga, zarośnięta Cieplicówka oraz szlaki kajakowe Linawa i Liwa.
Z punktu widzenia unikatowości przyrodniczej na szczególną uwagę zasługuje bogactwo występujących na terenie Żuław ekosystemów, niespotykany potencjał krajobrazowy, bardzo wysoka bioróżnorodność i szczególny charakter hydrograficzny oraz klimat. Na terenie tej niesamowitej mozaiki ekologicznej ustanowiono liczne obszary będące elementami sieci Natura 2000. Są to obszary specjalnej ochrony ptaków:
oraz specjalne obszary ochrony siedlisk:
- Twierdza Wisłoujście, kod: PLH220030,
- Zatoka Pucka i Półwysep Helski, kod: PLH220032,
- Dolna Wisła, kod: PLH220033,
- Ostoja w Ujściu Wisły, kod: PLH220044,
- Zalew Wiślany i Mierzeja Wiślana, kod: PLH280007,
- obszar proponowany Wysoczyzna Elbląska, kod: pltmp090.
Oferta
Projekt „Pętla Żuławska – rozwój turystyki wodnej” wykreuje markowy produkt turystyczny, oparty na walorach i atrakcjach turystycznych wraz z usługami umożliwiającymi pełne ich wykorzystanie w trakcie pobytu na terenie Żuław i Zalewu Wiślanego. Inwestycja dotyczy atrakcyjnego obszaru wodnego, którego oś stanowią szlaki wodne o długości ponad 300 km (Wisła, Martwa Wisła, Szkarpawa, Wisła Królewiecka, Nogat, Kanał Jagielloński, Elbląg i Pasłęka) oraz część polskiego Zalewu Wiślanego o powierzchni ponad 300 km2. To również wyjątkowe i zróżnicowane środowisko przyrodnicze, unikalne w skali europejskiej, obejmujące deltę Wisły oraz Zalew Wiślany. Walor stanowi unikatowe w skali kraju dziedzictwo kulturowe Żuław Wiślanych, reprezentowane przez obiekty sakralne, zamki gotyckie, mosty zwodzone, śluzy i wiele innych.
Realizacja projektu zakłada m.in.
- powstanie nowoczesnej infrastruktury żeglarskiej umożliwiającej cumowanie około 450 jednostek pływających, składającej się z: 5 portów żeglarskich, 10 przystani jachtowych, 12 pomostów cumowniczych, 4 przystani żeglugi pasażerskiej;
- powstanie sytemu wielojęzycznej informacji turystyki wodnej;
- poprawę bezpieczeństwa na szlakach wodnych w obszarze delty Wisły i Zalewu Wiślanego;
- uporządkowanie gospodarki odpadami od użytkowników turystyki wodnej, w tym na obszarze NATURA 2000, minimalizację efektu turystyki „dzikiej”.
Kompleksowy produkt turystyczny oparty będzie również o sieć usług związanych z miejscami postojowymi z dostępem do wody pitnej i energii elektrycznej, możliwość korzystania z zaplecza socjalnego, gastronomicznego czy hotelowego oraz zaopatrzenia w paliwo i artykuły spożywcze. Aby ułatwić pokonywanie szlaków wodnych, przebudowane lub wyremontowane zostaną mosty zwodzone. Powstać ma kilkadziesiąt kilometrów ścieżek rowerowych wraz z wypożyczalniami sprzętu, co ułatwi zwiedzanie obiektów unikatowego w skali kraju dziedzictwa kulturowego Żuław Wiślanych.
Równolegle projekt zakłada dbałość o zachowanie walorów krajobrazu przyrodniczego: przekształcenia rzeźby terenu będą ograniczone, zabytki (m.in. śluzy, jazy, stacje pomp, mosty zwodzone, obrotowe, pontonowe) będą odpowiednio eksponowane a budynki i obiekty będą w bezkonfliktowy sposób komponować się z historycznym zagospodarowaniem rejonu. Ważne będzie również utrzymanie porządku i czystości.
Z Pętlą Żuławską wiąże się projekt „Międzynarodowa droga wodna E-70”, przewidujący zagospodarowanie turystyczne rzek, kanałów i zalewów, którymi można będzie przepłynąć z Holandii, przez Niemcy i Polskę do obwodu kaliningradzkiego, a potem na Litwę, do Kłajpedy.
Promocja
Produkt przewiduje ujednolicone logo, wspólną nazwę, takie same standardy graficzne materiałów promocyjnych i graficznych. Informacja i promocja będzie obejmować m.in. stronę internetową „Pętli Żuławskiej” i tablice informacyjne.
Produkt turystyczny „Pętla Żuławska” skierowany będzie do miłośników turystyki rodzinnej (statki wycieczkowe, barki). Istotną grupą docelową będą również wodniacy, żeglarze (regaty i zloty żeglarskie) a także miłośnicy historii i dziedzictwa kulturowego delty Wisły i Zalewu Wiślanego. Położenie „Pętli Żuławskiej” na Międzynarodowej Drodze Wodnej E-70 oraz w regionie Morza Bałtyckiego, sprawia, że produkt skierowany będzie również do turystów zagranicznych (Niemcy, kraje skandynawskie, kraje Beneluxu, Rosja). Ważną grupą docelową będą także sami mieszkańcy województw: pomorskiego i warmińsko – mazurskiego.
Ten konkurencyjny w skali kraju projekt będzie atrakcją turystyczną województwa – gospodarza turnieju EURO 2012.
Źródła:
p. Przemysław Szreder, prezentacja na szkoleniu InE pt. „Uwarunkowania rozwoju turystyki w Europejskiej sieci obszarów Natura 2000”, Olsztyn 2009
Projekt „Pętla Żuławska – rozwój turystyki wodnej”
http://www.zalewwislany.pl
http://www.gdansk.pl
http://www.wrotapomorza.pl/pl/turystyka/projekty/petla_zulawska