IX.1. Ważniejsze pozycje literatury odnoszące się bezpośrednio do Natury 2000
IX.3. Ważniejsze portale i strony internetowe związane z tematyką sieci Natura 2000
Ogólnodostępnej literatury na temat sieci Natura 2000 nie ma zbyt wiele, ale w ostatnich latach pojawiło się dużo ważnych pozycji na ten temat. Poniżej wymieniono najważniejsze pozycje literatury odnoszące się bezpośrednio do Natury 2000 oraz publikacje uwzględniające m.in. ten temat lub przydatne do zrozumienia problemów sieci Natura 2000. Część z tych publikacji można tylko znaleźć w Internecie – wydane zostały jedynie (lub dodatkowo) w wersji elektronicznej.
Poniżej zamieszczono również adresy portali i stron internetowych zawierających informacje o sieci Natura 2000, prowadzonych przez ważniejsze krajowe i zagraniczne instytucje oraz organizacje pozarządowe.
IX.1. Ważniejsze pozycje literatury odnoszące się bezpośrednio do Natury 2000
- Dubel A., Jamontt-Skotis M., Królikowska K., Stefańska J., Banrowska A. Skuteczne zarządzanie Obszarami Natura 2000. Stowarzyszenie Centrum Rozwiązań Systemowych GS Kraków 2010.
- Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 i obszary chronionego krajobrazu – zasady funkcjonowania wielkopowierzchniowych obszarów chronionych. Publikacja pokonferencyjna. Stowarzyszenie Miłośników Suwalskiego Parku Krajobrazowego „Kraina Hańczy”, Suwalski Park Krajobrazowy i Starostwo powiatowe w Suwałkach, Suwałki-Turtul 2010.
- Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 jako nowy element otoczenia polskiej wsi i rolnictwa. Bołtromiuk A. (red), Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Warszawa 2010.
- Jak projektować i prowadzić działania informacyjno-konsultacyjne na obszarach Natura 2000? Grodzińska-Jurczak M. i Tarabuła-Fiertak M. (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010.
- Jachnik A., Kupczyk P., Górska M., Pchałek M., Interwencje ekologiczne w obronie ostoi Natura 2000. Praktyczny poradnik. OTOP, Marki 2010
- Kamieniecka J., Wójcik B. Natura 2000 – ABC dla turystyki, Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa 2010.
- Kamieniecka J., Wójcik B. i Sienkiewicz B. Natura 2000 w edukacji szkolnej. Poradnik dla nauczycieli, Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa 2007.
- Kistowski M., Pchałek M., Natura 2000 w planowaniu przestrzennym – rola korytarzy ekologicznych. Ministerstwo Środowiska i Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawa 2009.
- Kmiecik M., Funkcjonowanie prawa do informacji. Raport z monitoringu urzędów gmin leżących na obszarach Natura 2000 pod kątem prowadzenia w formie elektronicznej publicznego wykazu danych w dokumentach zawierających informacje o środowisku. Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych, Kraków 2008.
- Młodzież a Natura 2000. Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa 2011.
- Natura 2000 a aktywność człowieka – poradniki międzysektorowe (przygotowane na zlecenie Ministerstwa Środowiska przez ekspertów polskich przy pomocy ekspertów hiszpańskich i przy współpracy wielu resortów – dla siedmiu różnych dziedzin), Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2009: http://www.gdos.gov.pl/Articles/view/1911/Natura_2000_a_aktywnosc_czlowieka
- Natura 2000 – Niezbędnik leśnika. Klub Przyrodników, Świebodzin 2008 (http://www.kp.org.pl/oon2000/obiekty/niezbednik_lesnika.pdf).
- Natura 2000 – Niezbędnik urzędnika. Klub Przyrodników, Świebodzin 2008 (http://www.kp.org.pl/oon2000/obiekty/niezbednik_urzednika.pdf)
- Ocena planów i przedsięwzięć znacząco oddziałujących na obszary Natura 2000. Wytyczne metodyczne dotyczące przepisów Artykułu 6(3) i (4) dyrektywy Siedliskowej 92/43/EWG: http://ec.europa.eu/environment/nature/natura2000/management/docs/art6/natura_2000_assess_pl.pdf oraz http://www.kp.org.pl/n2k/files/ke_interpretacja_art_6(3)_6(4).pdfOchrona Środowiska 2010. Informacje i opracowania statystyczne. GUS, Warszawa 2010.
- Opracowanie planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 – Projekt. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, wersja z 5 lutego 2010: http://www.kp.org.pl/pdf/poradniki/wytyczne_pzo_projekt_z_20100205_ver_wg_siwz_rdos_bialystok.pdf
- Ostoje ptaków o znaczeniu międzynarodowym w Polsce, Wilk T., Jujka M., Krogulec J. i Chylarecki P. (red.), OTOP, Warszawa 2010.
- Ostoje roślinne w Polsce. Mirek Z., Nikel A., Paul W., Wilk Ł. (red.), Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Kraków 2005.
- Pawlaczyk P., Jak się troszczyć o obszar Natura 2000 w procesie sporządzania planu zadań ochronnych. Wskazówki dla przyrodników. Klub Przyrodników, listopad 2010: http://www.kp.org.pl/pdf/poradniki/jak_sie_troszczyc_o_obszar_n2000-pzo20100626.pdf
- Petit-Uzac V. (adaptacja do warunków polskich Pawlaczyk P.). Planowanie ochrony obszarów Natura 2000 – przewodnik metodyczny. Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2004.
- Poradniki utrzymania i ochrony siedlisk oraz gatunków chronionych w sieci Natura 2000 (przygotowane przez zespoły ekspertów polskich na zlecenie Ministerstwa Środowiska – seria 9 tomów), Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2004: http://natura2000.gdos.gov.pl/natura2000/pl/poradnik.php
- Strażnicy Natury 2000. Zapobieganie szkodom w praktyce. Fundacja Ekorozwoju, Wrocław 2010.
- Uwarunkowania zrównoważonego rozwoju gmin objętych siecią Natura 2000 w świetle badań empirycznych. Bołtromiuk A. (red), Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Warszawa 2011.
- Wytyczne w sprawie ustanowienia sieci Natura 2000 w środowisku morskim. Zastosowanie dyrektyw siedliskowej i ptasiej. Komisja Europejska, Maj 2007: (http://ec.europa.eu/environment/nature/natura2000/marine)
IX.2. Ważniejsze pozycje literatury na temat ochrony przyrody, przydatne również w odniesieniu do tematyki Natury 2000
- Brodecki Z., Koncewicz T., Kupczyk P., Pchałek M., Ochrona przyrody przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości. Komentarz. OTOP, Marki 2010.
- Cieśliński S., Czyżewska K., Fabiszewski J., Czerwona lista porostów wymarłych i zagrożonych w Polsce. Monografie Botaniczne nr 91, 2003.
- Granice ingerencji człowieka na obszarach chronionych. Zasady i modele gospodarowania. Materiały konferencji naukowej. Ojcowski Park Narodowy, Ojców 2010.
- Iddle E., I Bines T., Planowanie ochrony obszarów cennych przyrodniczo. Przewodnik dla praktyków i ich szefów. Klub Przyrodników, Świebodzin 2004.
- Kalinowska A., Artykuł 13. W poszukiwaniu społecznego wsparcia w zarządzaniu Konwencją o różnorodności biologicznej. Polska praktyka na tle doświadczeń światowych, Agencja Reklamowo-Wydawnicza Arkadiusz Grzegorczyk, Warszawa 2008.
- Kmiecik M., Raport na temat funkcjonowania ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie. Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych, Kraków 2008.
- Koncepcja krajowej sieci ekologicznej ECONET-POLSKA. Liro A. (red.), IUCN Poland, Warszawa 1995.
- Krajowa strategia ochrony i umiarkowanego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z Programem działań. Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2003.
- Monitoring gatunków roślin. Przewodnik metodyczny. Cz. I. GIOŚ, Warszawa 2010.
- Monitoring gatunków zwierząt. Przewodnik metodyczny. Cz. I. GIOŚ, Warszawa 2010.
- Monitoring siedlisk przyrodniczych. Przewodnik metodyczny. Cz. I. GIOŚ, Warszawa 2010.
- Ochrona dziko żyjących zwierząt przy inwestycjach drogowych w Polsce. Kurek R.T. (red.), Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, Bystra 2007.
- Polska Czerwona Księga Roślin. Kaźmierczakowa R., Zarzycki K. (red.), Wyd. Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Kraków 2001.
- Polska Czerwona Księga Zwierząt. Kręgowce. Głowaciński Z. (red.), Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków 2001.
- Polska Czerwona Księga Zwierząt. Bezkręgowce. Głowaciński Z., Nowacki J. (red.), Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków 2004.
- Radziejowski J. Obszary chronionej przyrody. Historia, stan obecny, wyzwania przyszłości. Wszechnica Polska Szkoła Wyższa TWP w Warszawie, Warszawa 2011.
- Różnorodność biologiczna Polski. Drugi polski raport – 10 lat po Rio. Andrzejewski R., Weigle A. (red.), Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, Warszawa 2003.
- Siedliska i gatunki wskaźnikowe w lasach. Studia i materiały CEPL, R. 9, z. 2/3 (16), Rogów 2007.
- Symonides E., Ochrona Przyrody. Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007.
- Tworzenie lokalnych form ochrony przyrody. Materiały konferencyjne, Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych, Kraków 2002.
- Unia Europejska dla zachowania różnorodności biologicznej polskich lasów. Studia i materiały CEPL, R. 12, z. 2 (25), Rogów 2010.
IX.3. Ważniejsze portale i strony internetowe związane z tematyką sieci Natura 2000
Wymienione poniżej strony i portale są prowadzone przez krajowe i zagraniczne instytucje oraz organizacje pozarządowe.
Najważniejsze strony i portale polskie poświęcone Naturze 2000:
- Oficjalna polska strona Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 (GDOŚ): http://natura2000.gdos.gov.pl/natura2000/
Strona zawiera dane o oficjalnie uznanych obszarach Natura 2000. - Geoportal: http://geoportal.gov.pl/
Oficjalny serwis map obszarów Natura 2000. - Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska: http://www.gdos.gov.pl/Categories/view/202/Natura_2000
Serwis informacyjny GDOŚ nt. sieci Natura 2000. - Monitoring gatunków i siedlisk: http://www.gios.gov.pl/siedliska/
Strona monitoringu gatunków (poza ptakami) i siedlisk prowadzonego przez IOP PAN na zlecenie GIOŚ w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska ze szczególnym uwzględnieniem obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000. - Monitoring ptaków: http://monitoringptakow.gios.gov.pl/app/
Strona monitoringu ptaków prowadzonego przez organizacje i instytucje ornitologiczne na zlecenie GIOŚ w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska ze szczególnym uwzględnieniem obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000. - Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie: http://www.iop.krakow.pl/natura2000/pl_,dokumenty.php
Dokumenty dotyczące tworzenia sieci Natura 2000. IOP prowadzi kluczową część prac koncepcyjnych i weryfikacyjnych nad projektem sieci obszarów Natura 2000 w Polsce. - Klub Przyrodników: http://www.kp.org.pl/n2k/index.html
Strona zawierająca różne materiały informacyjne nt. sieci Natura 2000 oraz materiały z prac nad Shadow List obszarów Natura 2000 w Polsce (obszarów siedliskowych). - Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków (OTOP): http://www.ostojeptakow.pl
Strona poświęcona ostojom ptaków i ich miejscu w sieci Natura 2000. OTOP jest wiodącą organizacją w sprawie wyznaczania w Polsce obszarów ptasich Natura 2000. - Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra”: http://www.salamandra.org.pl/index.php?option=com_alphacontent&view=alphacontent&Itemid=175
Informacje i aktualności nt. sieci Natura 2000. - „Strażnicy Natury 2000”: http://www.natura2000.pl/
Serwis powadzony przez Fundację EkoRozwoju z Wrocławia służący do zgłaszania i gromadzenia informacji o naruszeniach obowiązujących przepisów, skutkujących pogorszeniem stanu siedlisk i populacji gatunków Natura 2000 lub ich zniszczeniem. - „Natura 2000 w dolinie Odry”: http://natura.odra.pl/
Strona Atlasu Odry zawierająca materiały z polsko-czesko-niemieckiego projektu dotyczącego obszarów Natura 2000 w dolinie Odry. - Serwis Natura 2000 Wigierskiego Parku Narodowego: http://www.wigry.win.pl/natura2000/info.htm
Różne materiały informacyjne nt. sieci Natura 2000. - „Liderzy Natury – ogólnopolska kampania promująca dobre praktyki ochrony obszarów Natura 2000”: http://liderzy.natura2000.pl/
Strona projektu Fundacji Ekologicznej „Zielona Akcja”. - „Natura się o(d)płaca”: http://www.nso.info.pl/
Strona projektu prowadzonego przez Towarzystwo na rzecz Ziemi.
Wybrane strony i portale zagraniczne poświęcone Naturze 2000:
- Oficjalna strona sieci Natura 2000 na portalu Komisji Europejskiej: http://ec.europa.eu/environment/nature/natura2000/
Oficjalna strona sieci Natura 2000 w Unii Europejskiej – podstawy prawne, materiały metodyczne i informacyjne. - Serwis Komisji Europejskiej „Natura 2000 Good practice Exchange”: http://www.natura2000exchange.eu/
Serwis poświęcony wymianie doświadczeń i informacji w zakresie Natury 2000. - BirdLife International: http://www.birdlife.org/eu/EU_policy/Birds_Habitats_Directives/natura2000_intro.html
Strona poświęcona Naturze 2000 międzynarodowej organizacji, która wypracowała kryteria wyznaczania ostoi ptaków (IBA), uznawanych za obszary ptasie sieci Natura 2000. - Francuski oficjalny portal Natura 2000: http://www.natura2000.fr/
- Oficjalny portal Natura 2000 Republiki Czech: http://www.nature.cz/natura2000-design3/
- Oficjalny serwis Natura 2000 Republiki Federalnej Niemiec: http://www.bmu.de/naturschutz_biologische_vielfalt/natura_2000/links/doc/2259.php