Nazwa i adres
Szlak „Z Nurtem Dzikiej Rzeki”
Zarządzający: Nadbużańska Lokalna Organizacja Turystyczna
ul. Piłsudskiego 58
08-110 Siedlce
Tel. (25) 633 28 40
Adres internetowy: http://www.nlot.pl/informator6.php?i=131&tryb=sql&akt=6573
Opis działalności
Główna grupa zainteresowanych procesem tworzenia i rozwoju turystyki nad Bugiem – w jego dolnym odcinku – skupia się wokół Nadbużańskiej Lokalnej Organizacji Turystycznej – są to jej członkowie i instytucje z nią ściśle współpracujące. Podobnie jak w przypadkach innych LOT jej członkami są miasta i gminy, przedsiębiorcy i organizacje pozarządowe, uczelnie i osoby prywatne. W tym przypadku: Miasto i Gmina Brok, Gmina Łochów, Starostwo Powiatowe w Ostrowi Mazowieckiej, Gmina Korczew, Miasto i Gmina Kosów Lacki, Gmina Przesmyki, Gmina Sarnaki, Starostwo Powiatowe w Siedlcach, Miasto Siedlce, Gmina Trzebieszów, Gmina Huszlew, Gmina Repki, Miasto Węgrów, Gmina Wierzbno, Gmina Korytnica, Gmina Kotuń, Starostwo Powiatowe w Sokołowie Podlaskim, Oddział PTTK w Węgrowie, Oddział PTTK „Podlasie” w Siedlcach, Stowarzyszenie Wspólnota Nadbużańska, Akademia Podlaska – Wydział Przyrodniczy, Towarzystwo Wiedzy Powszechnej w Siedlcach, Dom Pracy Twórczej „Reymontówka”, Stadnina Koni Anety Rybarczyk, Gospodarstwo agroturystyczne „Dwór w Zabużu”, TIRest Hotel, Fabryka Narzędzi Skrawających, Neptun Sp. z o.o. w Siedlcach, „Lekkerlines” z Małkini, Biuro Podróży „Eureka” z Siedlec, Biuro Podróży „Jaworko” z Siedlec, Ośrodek Wczasowo Rekreacyjny „Binduga” z Broku, Rękodzieło artystyczne – Siedlce , Podlaska Wytwórnia Wódek „Polmos” S. A., Biuro Podróży „Maxi”, Dwór w Mościbrodach, „Bulak Projekt” Siedlec, Carsed S.J. Jerzy Chełstowski, Ośrodek Wypoczynkowy „Urocza” , Biuro Polowań „Niwa”, Arche S.A., Dom Wczasowy „Nadrzecze” z Broku, Eko Mega z Korczewa, P.P.H. Janusz Pajda, „Elraf” Zakład Produkcyjno-Usługowy, Piekarnia „Ratuszowa” z Siedlec, Przedsiębiorstwo Budowlane Konstanty Strus, Piotr Koziak „Cyklon”, Delegatura Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Siedlcach, „Agrofruct”, „Zaścianek Polski” z Siedlec, Restauracja: ul. Asłanowicza 17, osoby prywatne, licencjonowany przewodnik i pilot wycieczek.
Instytucje i osoby współpracują w obszarze dorzecza nadbużańskiego tworząc zasadniczy produkt regionu jakim jest szlak „Z Nurtem Dzikiej Rzeki” oraz wiele mniejszych produktów regionalnych. Każda z grup zawodowych realizuje swoje zadania związane z rozwojem i obsługą ruchu turystycznego. Rolą przedsiębiorców jest faktyczna sprzedaż i obsługa ruchu turystycznego. Samorządy przede wszystkim kształtują dogodne warunki do rozwoju branży turystycznej. Główną rolą stowarzyszeń, organizacji jest promocja regionu, zbieranie i przetwarzanie informacji turystycznej. Aktualne dane dotyczące bazy noclegowej, gastronomicznej, infrastruktury turystycznej można znaleźć w Internetowym Systemie Informacji Turystycznej Wschodniego Mazowsza, jak również na stronach poszczególnych powiatów i gmin.
Turystyka jest jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się sektorów gospodarki regionu dorzecza nadbużańskiego. Z działalności turystycznej korzysta również ludność lokalna. Zaobserwowano aktywizację tej społeczności w ramach promocji turystycznej regionu.
Szlak „Z Nurtem Dzikiej Rzeki” jest polecany po pierwsze z powodu jego dobrej dostępności – dotarcie do obszarów Doliny Dolnego Bugu nie nastręcza żadnych trudności. Z Warszawy prowadzi tam droga nr 18 przez Radzymin na Wyszków lub nr 61 na Serock, gdzie skręcamy w drogę, prowadzącą wzdłuż doliny, na Wyszków. Do Wyszkowa, m.in. z Warszawy, można dojechać PKS i autobusowymi liniami prywatnymi. Dolina Bugu jest dostępna z Siedlec, Białegostoku i Lublina dzięki połączeniom dróg krajowych i wojewódzkich. Ponadto Wyszków, Siedlce i Biała Podlaska są połączone z Warszawą liniami kolejowymi.
O atrakcyjności ofert decyduje jednak nie tyle jej komunikacyjna lokalizacja co przede wszystkim położenie geograficzne i z tym związane walory środowiska przyrodniczego i kulturowego.
Walory przyrodnicze
Tereny dorzecza nadbużańskiego tworzy szereg obszarów chronionych różnej rangi. Najważniejsze są obszary sieci Natura 2000: obszar „Dolina Dolnego Bugu” i obszar „Ostoja Nadbużańska”. W celu ochrony ciekawego krajobrazu doliny Bugu powstały dwa parki krajobrazowe: Nadbużański oraz Podlaski Przełom Bugu. W regionie wyznaczono obszary chronionego krajobrazu oraz liczne rezerwaty przyrody.
Bug jest rzeką dziką, nieuregulowaną, o licznych rozlewiskach i płyciznach. Charakteryzuje się zmiennym nurtem wynikającym ze zmiennych szerokości koryta i poziomu głębokości. Najważniejszymi dopływami rzeki leżącymi w regionie nadbużańskim są :Nurzec, Brok i Liwiec. Koryto Bugu w większości zachowało naturalny charakter. Pozostały tu liczne, piaszczyste wyspy z typowymi nadrzecznymi łęgami wierzbowymi lub topolowymi oraz bujne zarośla wierzbowe. Liczne starorzecza, o różnej głębokości i charakterze roślinności, urozmaicają krajobraz.
Większość doliny pokrywają siedliska nieleśne: suche, ekstensywnie użytkowane łąki i pastwiska oraz uprawy rolnicze. Lasy zajmują niecałe 20% obszaru. Bagna spotkać można głównie przy ujściach rzek, dopływów Bugu oraz wokół starorzeczy.
Znaczna część regionu nadbużańskiego znajduje się w obrębie obszaru funkcjonalnego Zielone Płuca Polski.
Obszary sieci Natura 2000 w sąsiedztwie rzeki Bug to: Dolina Dolnego Bugu, kod: PLB140001 o powierzchni równej 60041,8 ha będący obszarem specjalnej ochrony ptaków (Dyrektywa Ptasia) oraz Ostoja Nadbużańska, kod PLH140011 o powierzchni 49570,9 ha, specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa). Rozciągają się one wzdłuż 260 km odcinka rzeki Bug od ujścia Krzny aż do Jeziora Zegrzyńskiego.
Oferta
Główną ofertę regionu budują walory przyrodnicze Doliny Bugu, opisane powyżej. Są one wybitnie cenne nie tylko w skali kraju ale również w skali kontynentu. Międzynarodową wagę tych obszarów podkreśla fakt objęcia ich ochroną realizowaną w ramach Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Dzięki tej ochronie o randze europejskiej możliwe jest zachowanie zarówno zagrożonych wyginięciem siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt w skali Europy jak i typowych, wciąż jeszcze powszechnie występujących siedlisk przyrodniczych.
Oprócz walorów przyrodniczych do regionu przyciąga miasto Wyszków, usytuowane na wysokim prawym brzegu Bugu. Jest interesującym miastem z bogatą historią i wieloma cennymi punktami wartymi zobaczenia. W regionie organizowane są imprezy kulturalne, inscenizacje historyczne: np. Bitwy pod Węgrowem, Turnieje rycerskie na zamku w Liwie, targi rękodzieła ludowego i wiele innych. Również szereg pozostałych miejscowości wzdłuż biegu Bugu z pewnością przyciągną swoimi atrakcjami (np. Janów Podlaski ze słynną stadniną koni arabskich, Brok z renesansowym kościołem) i ugoszczą w licznych kwaterach agroturystycznych, dzięki którym goście regionu będą bliżej jego przyrody.
Poznanie jej walorów umożliwia wiele ścieżek edukacyjnych poprowadzonych na terenach sąsiadujących z Bugiem urokliwych gmin, które warte są do odwiedzenia m.in. dla rezerwatów przyrody. W celu odnalezienia konkretnych wskazówek, dotyczących dostępności rezerwatów czy przebiegu ścieżek edukacyjnych, warto zajrzeć na stronę internetową (www.npk.pl) lub do siedziby Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. Na terenie Regionu Dorzecza Nadbużańskiego znajdują się liczne, ciekawe punkty widokowe, szczególnie usytuowane nad rzeką Bug oraz trasy turystyczne.
Imprezy przyrodnicze są często łączone z tradycjami kulturowymi, ale niektóre się wyróżniają, jeśli by uznać ich szczególne znaczenie dla podnoszenia poziomu świadomości ekologicznej społeczeństwa: np. Uroczystość Wręczenia Medali im. Wiktora Godlewskiego za zasługi na rzecz przyrody, która miejsce ma w Bogutach Piankach, czy I Powiatowa Olimpiada Ekologiczna im. Wiktora Godlewskiego dla Szkół Gimnazjalnych i Ponadgimnazjalnych.
Promocja
Produkty turystyczne destynacji są promowane na ogólnopolskich targach turystycznych, poprzez punkty informacji turystycznej w regionie, wydawanie publikacji, przewodników, map, ale przede wszystkim wykorzystuje się Internetowy System Informacji Turystycznej Wschodniego Mazowsza, powstały na Nadbużańskiej Platformie Internetowej wskutek rozszerzenia obszaru działania i współpracy z jednostkami samorządowymi Nadbużańskiej Lokalnej Organizacji Turystycznej. Innowacja polega na zbudowaniu pełnej bazy wiedzy o regionie: od funkcji czysto informacyjnej turystycznie, przez zachowywanie dziedzictwa regionu dzięki tworzeniu stron twórców i artystów ludowych, bazy danych legend i podań z regionu, aż do gromadzenia relacji z wypraw po regionie i gotowych propozycji do spędzania wolnego czasu w destynacji.
Ponadto śledzi się stale proces rozwoju turystyki w regionie. Badania prowadzone przez Nadbużańską Organizację Turystyczną to przede wszystkim bezpośrednie kontakty z turystami czy to przez prowadzenie punktu informacji turystycznej, czy przez udział w targach turystycznych, prowadzone jest też sprawdzanie odwiedzalności poszczególnych internetowych kart obiektów turystycznych w Internecie. Pewne badania są też przeprowadzane przez jednostki samorządowe, jak też poszczególnych przedsiębiorców, ale ze względu na wysoki koszt w pełni profesjonalnych badań, te przeprowadzane w regionie mają charakter bardzo ogólnego oszacowania: czy się zauważa wzrost przyjazdów, zainteresowania regionem przez turystów.
Nie zaobserwowano negatywnych skutków rozwoju turystyki. Wielokrotnie działania nawet w nowoczesnych formach jak tworzenie i rozbudowa Internetowego Systemu Informacji Turystycznej Wschodniego Mazowsza poprzez digitalizację i dokumentowanie tradycji regionu: artystów ludowych, dzieł artystów ludowych służą zachowaniu dziedzictwa regionu i jednocześnie zwiększają dostępność produktów i kultury regionu dla ich odbiorców.
Wraz z rozwojem turystyki w regionie powstają nowe organizacje, stowarzyszenia, instytucje, przedsięwzięcia społeczno-gospodarcze mające na celu promocję oferty turystycznej regionu. Służą one aktywizacji społeczności mieszkańców regionu. Społeczność lokalna uczestniczy w tworzeniu i zarządzaniu produktów turystycznych poprzez np. aktywny udział w działaniach organizowanych przez Nadbużańską Lokalną Organizację Turystyczną: wspólną promocję turystyczną regionu, działania w zakresie utrwalenia i zachowania dziedzictwa i tradycji regionu, tworzenie i wdrażanie Internetowego Systemu Informacji Turystycznej Wschodniego Mazowsza – bazy wiedzy o regionie – szczególnie przydatnego źródła wiedzy dla potencjalnych turystów i sympatyków spoza regionu.
Działaniem mającym na celu wzrost zaangażowania społeczności lokalnych jest przede wszystkim zwiększenie informacji dotyczących podejmowanych inicjatyw. Obecnie już nie trzeba namawiać np. twórców rękodzieła ludowego, gospodarstw agroturystycznych do udziału w akcjach i działaniach Nadbużańskiej Lokalnej Organizacji Turystycznej – świadomość ta już wystarczająco wysoka.