Do zbudowania atrakcyjnej oferty turystycznej na wsi, nie wystarczą jedynie inwestycje infrastrukturalne. Ważne są przede wszystkim pomysły, konsekwencja w ich realizacji oraz ciągła chęć rozwoju. Polska posiada ogromne bogactwo kultury regionalnej pod względem architektonicznym, artystycznym jak i kulinarnym.

Powyższe zasoby są wykorzystywane przez właścicieli ośrodków agroturystycznych do przyciągania swoich gości na wieś. Lecz to właśnie gospodarze muszą się zmierzyć z ogromnym wyzwaniem, jak wpłynąć na rozszerzenie zasięgu reklamowego, w jaki sposób zwiększyć efektywność swojego gospodarstwa, i przede wszystkim jak sprostać temu finansowo.

Jako gospodarstwo agroturystyczne, można skorzystać z kilku sposobów ułatwienia sobie tego zadania. Z pomocą przychodzą takie formy jak sieciowanie, klastry agroturystyczne, czy stowarzyszenia.

Sieciowanie agroturystyk

Pomocą w rozwiązaniu wyżej wymienionych problemów przychodzą formy zrzeszania się w Lokalne Grupy Działania (LGD). Grupa taka, zrzesza przedstawicieli lokalnych organizacji, stowarzyszenia agroturystyczne, regionalne organizacje turystyczne, samorządy terytorialne, instytucje kultury, organizacje pozarządowe, a także doradców rolnych i właścicieli gospodarstw agroturystycznych. Jej zadaniem jest przygotowanie Lokalnej Strategii Rozwoju (LSR), angażując w nią również lokalne ośrodki agroturystyczne. Działanie LGD można porównać do tworzenia sieci pomiędzy jej członkami. Taka sieć wpływa na dzielenie się doświadczeniem oraz pomysłami, jak i zapewnia współpracę z organami rządowymi, ułatwiając zdobycie środków finansowych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich i innych.

Sieciowanie może również przybrać inne wymiary. Na przykład poprzez udział w lokalnych targach turystycznych – to nie tylko przedstawienie oferty. Podczas takiego wydarzenia można przybliżyć odwiedzającym kulturę, zasoby oraz ciekawe atrakcje danego regionu. Jest to swoista reklama, dzięki której zwiększa się zasięg rozpoznawania „marki”, jaką jest gospodarstwo agroturystyczne. W ramach targów odbywają się różne prezentacje produktów i usług, które trafiają nie tylko do osób prywatnych, ale również firm eventowych, które mogą z nich korzystać poszukując miejsc i atrakcji dla swoich klientów jako np. pomysł na firmowy wyjazd integracyjny. Podobnie charakteryzuje się udział w lokalnych wydarzeniach etnicznych – są to między innymi majówki, dni miast, czy dożynki. Uczestniczy w nich najczęściej ludność danego regionu. To również okazja do rozpowszechnienia marki wśród lokalnej społeczności. Promocja dla szkół, uniwersytetów trzeciego wieku, czy też innych organizacji zrzeszających miejscową społeczność. Takie wydarzenia to również szansa nawiązania budującego kontaktu z konkurencją.

Klastry agroturystyczne

Klastry to firmy, przedsiębiorstwa, usługodawcy pracujący w pokrewnych sektorach, które łączy region działania. To w pewnym sensie sposób kreowania zdrowej konkurencji między lokalnymi przedsiębiorcami, której istotą jest stymulowanie współpracy i zysków. Klastry stwarzają dogodne warunki dla rozwoju również małych podmiotów, które w początkach działalności mają ograniczone możliwości. Dzięki takiemu połączeniu, zacieśnia się kooperacja między nimi, wzrasta produktywność, wdrażane są nowe rozwiązania, co również wpływa na poprawę jakości kreowanej marki.

Przykładem takiego działania jest Okopski Klaster Agroturystyczny, powstały z inicjatywy społeczności lokalnej gminy Suchowola w 2007 roku. Ze względu na brak wiedzy o rozwoju agroturystyki na terenie województwa podlaskiego, była mała ilość ośrodków oferujących w tamtejszych rejonach (nawet Puszczy Białowieskiej) produktów markowych. A z powodu braku środków finansowych nie podwyższano standardów noclegowych jak i gastronomicznych. Inicjatywa klastra okopskiego oznaczała połączenie wspólnego wysiłku w celu wsparcia wzrostu oraz poprawy konkurencyjności agroturystyki, poprzez angażowanie gospodarstw agroturystycznych działających w gminie Suchowola, oczywiście przy wsparciu terenowych władz samorządowych, podmiotów gospodarczych działających na tym terenie, wyższych uczelni i innych instytucji.

Stowarzyszenia agroturystyczne

Stowarzyszenia agroturystyczne mają na celu wspieranie turystyki wiejskiej oraz agroturystyki. Działają na rzecz infrastruktury, ochrony środowiska naturalnego oraz tworzenia produktów agroturystycznych. Do ich najważniejszych zadań należy przede wszystkim działalność promocyjna, zawierająca różne narzędzia marketingowe, czy to wydawnictwa, reklamy internetowe, targi turystyczne oraz giełdy agroturystyczne jak i sympozja, konferencje, festyny, dożynki i odpusty.

Promocja w agroturystyce jest istotnym elementem, niestety wymaga ona często ponoszenia dość wysokich kosztów. Członkostwo gospodarstw agroturystycznych w stowarzyszeniach pozwala ich właścicielom na tańsze i wspólne działania promocyjne. Udział w stowarzyszeniu wiąże się również z łatwiejszym dostępem do środków publicznych na rozwój swojego gospodarstwa. Poprzez stowarzyszenie można składać wnioski w których poszczególni gospodarze, mogą być partnerami i poprzez realizację projektu promować swoją agroturystykę i rozwijać swoje zasoby.

Kilka powyższych przykładów pokazuje jak ważna jest współpraca. Poszczególne gospodarstwa agroturystyczne, poprzez dokładniejsze zapoznanie się i wspólne zacieśnienie współpracy, jakim jest praca nad rozwojem potencjału turystycznego regionu w którym się znajdują, może przynieść wymierne skutki w postaci napływu turystów, wzbogaceniu swojej oferty, a co za tym idzie zysków biznesowych.

red. Konrad Kieliszek

Artykuł powstał w ramach projektu „Agroturystyka w sieci natury” nr POIS.02.04.00-00-0083/16 dofinansowanego ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 w ramach działania 2.4 „Ochrona przyrody i edukacja ekologiczna”, oś priorytetowa II „Ochrona środowiska w tym adaptacja do zmian klimatu” na podstawie Umowy o dofinansowanie nr POIS.02.04.00-00-0083/16-00.